Een paard is duur, niet alleen in onderhoud, ook in aanschaf. Je wilt dan ook geen kat in de zak kopen als je op zoek gaat naar een geschikt paard om te kopen. Je doet onderzoek naar de voorgeschiedenis van het paard, waar je je oog op hebt laten vallen. Daarnaast ga je kijken bij het paard. Bekijk de stal waar het paard staat, observeer hoe het beweegt in draf en galop en rijd zelf een klein stukje.
Alles lijkt goed en de koop wordt gesloten. Na een tijdje merk je dat het paard helemaal niet zo ontspannen reageert tijdens het verzorgen. Ook blijkt het dier helemaal niet zo verkeersmak te zijn als de vorige eigenaar je deed geloven. De klik tussen jou en het paard is er niet, dus heb je helaas niet het paard gekocht waar je op gehoopt had. Deze situatie is vaak te voorkomen door met de verkoper af te spreken wat langer proef te rijden. Hiermee kun je de reactie van het paard in verschillende situaties bekijken.
Observeren en rijden
Het paard dat je op het oog hebt, is voor jou een geheel onbekend paard. Natuurlijk heb je de uitgebreide advertentie bekeken en vragen gesteld aan de verkoper. Toch kun je daar zeer zeker nog niet de conclusie uit trekken dat het al dan niet voor jou het beste paard is. Het dier kan zo gewend zijn aan de huidige eigenaar dat het zich altijd voorbeeldig gedraagt. Wie zegt dat het zich zo voorbeeldig gaat gedragen bij een nieuwe eigenaar?
Het paard kan ineens van gedrag veranderen en schuw worden door handelingen van een onbekend persoon. Laat eerst de huidige eigenaar het paard leiden en kijk goed naar hoe het paard zich gedraagt. Let ook goed op of het paard en de stal er goed verzorgd uitzien. Gaat dit allemaal goed? Dan is het tijd om zelf op het paard te gaan zitten. Twijfel je nog, vraag dan of de eigenaar het paard eerst wil leiden als je er op zit.
Beginnen met proefrijden
Als de eigenaar het paard leidt terwijl jij er op zit en dit gaat goed, is de volgende stap dat je zelf gaat rijden. Doe dit eerst op voor het paard bekend terrein, bijvoorbeeld in de bak van de eigenaar van het dier. Ga stappen, in draf en in galop. Wil je met het paard gaan springen en heeft het dier hier ervaring mee? Je zou er ook voor kunnen kiezen een parcour met hindernissen af te leggen. Is dit alles succesvol verlopen en voel je je op je gemak op het paard, is de volgende stap met het dier op onbekend terrein te rijden. Wordt beweerd dat het paard verkeersmak is? Probeer dit dan ook uit om te kijken of die bewering klopt.
Een ongeluk tijdens het proefrijden
Paardrijden is op zich een veilige sport, maar als het misgaat kan het ook goed misgaan. Een paard kan ineens ergens van schrikken en als je dat niet op tijd kunt opvangen, lig je er zomaar naast. Dit risico is bij proefrijden misschien wel hoger, omdat je het paard niet kent en minder snel kan inspelen op situaties, waarin het paard onzeker is en kan schrikken. Rijd sowieso altijd met cap en bij voorkeur ook een bodyprotector om je tegen letsel door een val te beschermen. Is er letsel tijdens het proefrijden ontstaan. De vraag is wie er aansprakelijk is voor de schade. Rust aansprakelijkheid op de schouders van de ruiter of de eigenaar?
Hoe zit het met de aansprakelijkheid?
Is er een ongeluk gebeurd tijdens het proefrijden en is er schade ontstaan, bijvoorbeeld in de vorm van lichamelijk letsel? Wie dient dan de financiële gevolgen van deze schade te dragen, met andere woorden: wie is er aansprakelijk voor schade die ontstaan is tijdens het proefrijden? Is dat de ruiter of de eigenaar? Het is een vraag die in de basis deels wordt beantwoord in artikel 6:179 van het Burgerlijk Wetboek. Hierin staat dat de bezitter van een dier altijd de aansprakelijkheid draagt bij schade en letsel veroorzaakt door dat dier.Hierbij wordt er geen onderscheid gemaakt tussen verwijtbare en onverwijtbare schade.
Er zijn veel zaken voor de rechter geweest die het vraagstuk aansprakelijkheid behandelen bij schade die ontstaan is tijdens een proefrit op een paard. Eigenaar onttrekt zich aan aansprakelijkheid, omdat hij van mening is dat de gedragingen van het paard toe te schrijven zijn aan onjuist handelen door de ruiter. De ruiter meent dat de eigenaar aansprakelijk is, omdat het zijn paard is of de ruiter niet volledig geïnformeerd is over bepaald gedrag van het paard.
Het probleem is dat de aansprakelijkheid tijdens een proefrit niet altijd heel zwart-wit te schetsen is, zoals artikel 6:179 BW dat doet. Er kan bijvoorbeeld worden beoordeeld of de schade is veroorzaakt door gedrag wat voortvloeit uit de eigen energie van een paard. We spreken van eigen energie als een paard gedrag vertoont, waar de ruiter geen invloed op heeft.
Een voorbeeld: het paard gaat bokken, zonder dat er een specifieke opdracht voor gegeven is, en de ruiter valt eraf met een botbreuk als gevolg. In dit geval is er sprake van eigen energie. Doorloop je een hindernissenparcours, maar geef je het paard niet tijdig de instructie te springen? Dan is het iets waar je wel zelf controle over had en dus geen eigen energie. Verder is het vraagstuk aansprakelijkheid niet altijd heel moeilijk. Stel dat de eigenaar je vertelt dat je met een paard te maken hebt dat bijzonder verkeersmak is. Je gaat proefrijden langs de weg en merkt al snel dat het dier erg schrikachtig is. Het paard werpt je van zijn rug af. In dat geval is de eigenaar aansprakelijk, alleen al vanwege de foutieve voorlichting.
Aansprakelijkheidsverzekering
Je voorkomt veel ellende door het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering voor je paard. Ga je ooit een paard verkopen en heb je deze verzekering afgesloten? Schade die door je paard is veroorzaakt zal dan doorgaans worden vergoed.
